Hout, het is een mooi natuurlijk product met specifieke eigenschappen. Het is een duurzaam materiaal (mits op de goede manier verwerkt), het is goed te bewerken en u kunt er hele creatieve dingen mee doen. Maar hout werkt ook! Afhankelijk van de houtsoort gaat hout onder bepaalde omstandigheden werken, onder andere bij weersveranderingen. Vooral de luchtvochtigheid heeft invloed op de maatvastheid van het hout. Maar let op: dit gaat niet ten koste van de duurzaamheid.
Klachten over hout: gegrond of ongegrond?
Wij ontvangen regelmatig vragen en opmerkingen over geleverde houtproducten. Sommige ervan zijn absoluut gegrond maar er zijn ook opmerkingen over het hout die komen door haar natuurlijke werking. En die moet u derhalve voor lief nemen. Want, zoals eerder gezegd, hout is een natuurproduct en leeft zijn eigen leven. En daar moet rekening mee gehouden worden als u tuinhout of een houtproduct koopt.
Wat kunt u in/op (tuin)hout aantreffen?
Er zijn verschillende dingen die u op hout kunt aantreffen waarvan u misschien denkt dat het hout niet goed is, terwijl het bij de natuurlijke eigenschappen van hout hoort. Wij hebben deze onderstaand op een rij gezet met enkele adviezen als oplossing.
Witte en groene vlekken (zoutvlekken) op het hout
Groen of wit uitgeslagen hout? Hierover krijgen wij regelmatig telefoontjes. Maar dit hoort bij hout dat geïmpregneerd is. Hierdoor lijkt het alsof zoutvorming aan de oppervlakte optreedt. Wees gerust, deze verkleuring van witte of groenachtige plekken ontstaat in combinatie van impregneermiddel en hars en verdwijnt vanzelf.
Advies: Als u niet wilt wachten tot het vanzelf weggaat, kunt u de vlekken met een borstel en/of een vochtige doek verwijderen.
Schimmel (witte vlekken) op het hout
Schimmel, het ziet er inderdaad erg vies uit. En als we etenswaren met schimmel aantreffen, gaat het linea recta de groene container in. Bij hout werkt dat anders. Oppervlakkige schimmel op hout ontstaat wanneer natte delen een tijdje opgestapeld hebben gelegen. Dit kan gebeuren tijdens de productie of het transport.
Advies: Verwijder de schimmel eenvoudig met schoonmaakmiddel zoals azijn of bleekwater. Ook zijn er speciale schimmel verwijderende middelen te koop (maar waarom zou u die kopen als azijn of bleekwater al in uw keukenkastje staat). Niets doen is overigens ook een mogelijkheid want de schimmel zal in de loop van de tijd vanzelf verdwijnen.
Hout dat uitzet, krimpt of scheurt
Dit komt door verandering van de luchtvochtigheid. Door vocht of droogte verandert het hout van volume waardoor het kan uitzetten of krimpen. En hierdoor kunnen scheurtjes ontstaan. Hoe hoger de duurzaamheidsklasse van het hout, des te kleiner de droogtescheuren zullen zijn. Hout werkt overigens alleen onder vochtige omstandigheden of door ongelijkmatig indrogen.
Advies: Hout moet kunnen “ademen”. Haal het daarom op tijd uit de verpakking voordat u het gaat verwerken/monteren. Laat het hout niet in de volle zon liggen.
Kleurverschil en vergrijzen van hout
Door het hout te impregneren (dus duurzamer te maken zodat het langer meegaat), worden diverse kleurpigmenten in het hout ingebracht. Afhankelijk van het hout en van de opslag komen deze kleurpigmenten naar boven. Deze kleurverschillen verdwijnen langzaam onder invloed van zonlicht. Hout vergrijst na verloop van tijd, ook geïmpregneerd hout. Dit komt door het ultraviolet in het zonlicht. Het hout wordt lichter en gaat vergrijzen. Het vergrijzen van hout is een langzaam proces.
Naden, noesten en kwasten
Een van de karaktereigenschappen van hout zijn jaarringen, naden en kwasten. Deze kwasten en noesten in de stam komen door de zijtakken van de boom. Afhankelijk van de houtsoort is dit veel of weinig. Jaarringen zeggen iets over de leeftijd van de boom.
Advies: Zet eventuele losse noesten of kwasten vast met houtlijm.
Hars
Een boom maakt hars aan om zich te beschermen tegen virussen en infecties. Hars is een taai, kleverig materiaal dat na verloop van tijd uithard. Uitgehard hars kan eenvoudig worden verwijderd. De aanmaak van hars is een natuurlijk verschijnsel en de hoeveelheid verschilt per boom. Op grenen hout zijn doorgaans groene spikkels aanwezig door vermenging van hars met impregnatiemiddel.
Advies: Verwijder groene spikkels met een borstel. Harsdruppels kunnen voorzichtig weg geschraapt worden of verwijderd met terpentine.
Bloedend hout
Met name tropisch hardhout kan vloeistoffen lekken, dit noemen we bloeden. Dit gebeurt voornamelijk als het hout nat wordt door bijvoorbeeld regen of als u het behandelt met verf op waterbasis. De vloeistoffen die vrijkomen zijn meestal roestkleurig maar ongevaarlijk. Het vervelende is dat ze wel vieze vlekken op de ondergrond kunnen geven die lastig schoon te krijgen zijn. Het bloeden stopt na verloop van tijd vanzelf.
Advies: Werk met goed gedroogd hout. Behandel bij voorkeur met twee grondlagen op terpentinebasis met een droogtijd van 24 uur. Zijn er toch vlekken ontstaan, behandel deze dan met bleekwater. Harsvlekken verdwijnen ook in de loop van de tijd door de regen.
Kernhout en spint
Hout bestaat uit kernhout en spint. Een boom bevat spint- en kernhout. Kernhout dient voor de stevigheid, spint transporteert de voedingssappen. Bij enkele houtsoorten zoals grenen en douglas heeft het spinthout een lichtere kleur. Constructiehout bestaat voor een deel uit spint. Kleine delen zoals latten en planken kunnen meer spint bevatten. Van nature is spinthout minder duurzaam.